از کجا بفهمیم واژینیسموس داریم؟

واژینیسموس یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی-جنسی در میان زنان است که تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد و روابط زناشویی دارد. این اختلال، که اغلب با انقباض غیرارادی عضلات واژن و درد شدید هنگام مقاربت همراه است، می‌تواند موجب ایجاد استرس‌های روانی و کاهش اعتماد به نفس در زنان شود. اگرچه اهمیت رویکرد چندرشته‌ای برای ارزیابی این اختلال به‌خوبی شناخته شده است، اما ابزارهای تشخیصی مناسب و جامع در این زمینه همچنان محدود هستند.

به منظور پر کردن این خلأ، مطالعه‌ای با هدف تدوین و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه چندبعدی اختلال دخول واژینال (MVPDQ) طراحی شد. این ابزار، که برای تشخیص و ارزیابی بالینی زنان مبتلا به واژینیسموس اولیه (LLV) طراحی شده است، به متخصصان کمک می‌کند تا با دیدی جامع‌تر و دقیق‌تر، این اختلال را شناسایی کرده و برنامه‌های درمانی مناسب‌تری ارائه دهند.

دلیل واژینیسموس چیست؟

واژینیسموس یک اختلال چندبعدی است که می‌تواند تحت تأثیر عوامل جسمی، روانی و اجتماعی ایجاد شود. از جمله دلایل جسمی می‌توان به عفونت‌های واژینال، مشکلات آناتومیکی، زخم‌ها یا جراحی‌های قبلی اشاره کرد. در سطح روانی، تجربه تروماهای جنسی، ترس از درد هنگام مقاربت، اضطراب عملکردی یا باورهای غلط درباره رابطه جنسی می‌توانند نقش داشته باشند. همچنین، عوامل اجتماعی مانند تربیت جنسی سخت‌گیرانه یا کمبود آگاهی در مورد بدن و رابطه جنسی نیز ممکن است در بروز این اختلال مؤثر باشند.

علائم شایع واژینیسموس

علائم شایع واژینیسموس شامل موارد زیر است:

• انقباض غیرارادی عضلات واژن هنگام تلاش برای دخول.
• درد شدید یا احساس سوزش در هنگام رابطه جنسی.
• ترس یا اضطراب در مواجهه با رابطه جنسی.
• عدم توانایی در انجام دخول حتی در صورت میل جنسی.
• مشکلات زناشویی یا احساسی ناشی از عدم امکان برقراری رابطه جنسی کامل.
• سفت شدن عضلات دیگر بدن مانند پاها یا شکم هنگام تلاش برای دخول.
• پرهیز از معاینات لگنی یا ابزارهای داخل واژنی به دلیل درد یا ناراحتی.

این علائم می‌توانند شدت‌های مختلفی داشته باشند و معمولاً تحت تأثیر عوامل روانی یا جسمانی قرار می‌گیرند.

تست واژینیسموس

برای تشخیص واژینیسموس، پزشک از ترکیبی از روش‌های معاینه فیزیکی و ارزیابی روان‌شناختی استفاده می‌کند. معاینه لگنی به تشخیص انقباضات غیرارادی عضلات کمک می‌کند. همچنین، پرسشنامه‌هایی مانند MVPDQ (پرسشنامه چندبعدی اختلال دخول واژینال) برای ارزیابی عوامل مرتبط با واژینیسموس به‌کار می‌روند. این تست‌ها می‌توانند درک بهتری از شدت اختلال و تأثیر آن بر زندگی فرد ارائه دهند.

انواع واژینیسموس

واژینیسموس به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

1. واژینیسموس اولیه: در این نوع، زن از ابتدای زندگی جنسی خود تجربه درد یا ناتوانی در دخول داشته است. این نوع معمولاً با عوامل روانی یا ترس از رابطه جنسی مرتبط است.
2. واژینیسموس ثانویه: در این نوع، زن پس از داشتن روابط جنسی طبیعی، به دلیل عوامل جسمی یا روانی مانند جراحی، عفونت یا تجربه تروما، دچار واژینیسموس می‌شود.

روش های تشخیص واژینیسموس

تشخیص واژینیسموس نیازمند ارزیابی دقیق توسط متخصص زنان یا روان‌شناس است. این فرآیند شامل بررسی سابقه پزشکی و جنسی فرد، معاینه فیزیکی برای شناسایی علل جسمی و استفاده از ابزارهای ارزیابی روان‌شناختی مانند پرسشنامه‌های استاندارد است. در برخی موارد، پزشک ممکن است از تست‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی برای بررسی مشکلات ساختاری استفاده کند.

تفاوت واژینیسموس با سایر اختلالات جنسی

تأثیر تشخیص به موقع واژینیسموس بر روند درمان

تشخیص زودهنگام واژینیسموس می‌تواند از پیشرفت اختلال و تأثیرات منفی آن بر روابط زناشویی و روان فرد جلوگیری کند. با تشخیص به‌موقع، درمان می‌تواند شامل مشاوره روان‌شناختی، تمرینات فیزیکی یا تکنیک‌های آرام‌سازی باشد که به بهبود سریع‌تر و کاهش اضطراب کمک می‌کنند. عدم تشخیص به‌موقع ممکن است به افزایش شدت علائم و پیچیدگی درمان منجر شود.

نقش متخصصان مختلف در تشخیص واژینیسموس

تشخیص واژینیسموس نیازمند همکاری چندرشته‌ای بین متخصصان مختلف است. متخصص زنان به بررسی علل جسمی و ارائه درمان‌های مرتبط می‌پردازد، در حالی که روان‌شناس یا روان‌درمانگر به ارزیابی عوامل روانی و مدیریت اضطراب یا تروما کمک می‌کند. فیزیوتراپیست نیز می‌تواند در ارائه تمرینات تقویت عضلات کف لگن نقش داشته باشد. این همکاری چندرشته‌ای می‌تواند تشخیص و درمان جامع‌تری را فراهم کند.

پرسشنامه چند بعدی اختلال دخول واژینال (MVPDQ)

مواد و روش‌ها

• طراحی پرسشنامه MVPDQ: این ابزار با استفاده از یافته‌های یک تحقیق کیفی بر روی 20 زوج مبتلا به "ازدواج به وصال نرسیده" و مرور جامع مطالعات پیشین تدوین شد.
• جمع‌آوری داده‌ها: در یک مطالعه مقطعی، نمونه‌ای متوالی شامل 214 زن که طبق معیارهای DSM-IV-TR به واژینیسموس اولیه (LLV) مبتلا بودند، انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان MVPDQ را تکمیل کرده و اطلاعات دموگرافیک و جنسی خود را ارائه دادند.
• اعتبار و پایایی پرسشنامه: تحلیل عاملی اکتشافی و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 16 انجام شد.

نتایج

• ویژگی‌های پرسشنامه: MVPDQ شامل 72 گویه و 9 بُعد است که موضوعاتی نظیر شناخت‌های فاجعه‌آمیز، انقباض، درماندگی، سازگاری زناشویی، گوش به زنگی، اجتناب، انگیزه‌های دخول، اطلاعات جنسی، ناسازگاری ژنیتال و خوش‌بینی را ارزیابی می‌کند.
• پایایی و روایی: ضریب آلفای کرونباخ برای خرده‌مقیاس‌های MVPDQ بین 0.70 تا 0.87 متغیر بود. همچنین نتایج آزمون-بازآزمایی پایایی بالای پرسشنامه را تأیید کردند.
• کاربرد بالینی: این ابزار می‌تواند متخصصان را در تشخیص و درمان زنان مبتلا به واژینیسموس و اختلال دخول دردناک یاری کند.

چگونه برای ارزیابی واژینیسموس به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر علائمی مانند درد شدید هنگام مقاربت یا اضطراب زیاد در رابطه جنسی را تجربه می‌کنید، بهتر است به متخصص زنان مراجعه کنید. پیش از ملاقات، فهرستی از علائم، سابقه پزشکی و سوالات خود تهیه کنید. پزشک ممکن است شما را به روان‌شناس یا فیزیوتراپیست ارجاع دهد تا ارزیابی جامعی انجام شود. مشاوره با یک متخصص آگاه می‌تواند قدم اول در مسیر بهبود باشد.

• ابداع پرسشنامه تشخیص واژینیسموس و ازدواج به وصال نرسیده
  تاریخ انتشار : 1392-12-19تاریخ بروز رسانی : 1403-11-05


• درمان سریع واژینیسموس با ورزش کگل
  تاریخ انتشار : 1401-09-01تاریخ بروز رسانی : 1403-09-27


• فراخوان از خانمهای مبتلا به واژینیسموس
  تاریخ انتشار : 1391-12-25تاریخ بروز رسانی : 1403-11-05


• مطالعه ای درباره درمان با تزریق بوتاکس برای وستیبولودینی
  تاریخ انتشار : 1403-10-10تاریخ بروز رسانی : 1403-10-10


• درمان واژینیسموس یا انقباض غیرارادی واژن
  تاریخ انتشار : 1402-05-08تاریخ بروز رسانی : 1403-10-20