تاثیر عنصر روی بر قوای باروری آقایان

ناباروری، مشکلی است که حدود 15-20درصد جامعه با آن دست به گریبانند. فاکتورهای بسیاری در سبک زندگی و محیط (مصرف داروها، الکل، و سیگار، قرارگرفتن در معرض آلودگی هواو گرما و تغذیه و ورزش و...) از جمله عواملی هستند که در مورد تاثیر آنها بر باروری مطالعات متعددی صورت گرفته است. همانطور که تفذیه مناسب می تواند از 30 درصد سرطان ها پیشگیری کند.

نقش تغذیه درپیشگیری از ناباروری

• موردی است که با وجود اهمیت آن متاسفانه به فراموشی سپرده شده.
• بسیاری از پژوهشها کوشیده اند تا نقش تغذیه را در بهبود عملکرد بیضه ها و کیفیت اسپرم نشان دهند.
• با این حال اغلب آنها چندان علمی به نظر نمی رسند.پژوهشهای موجود در مورد تاثیر مکملهایی مانند ویتامینها و ریز مغذیها بر پارامترهای مایع منی نیز به ندرت با استفاده از روشهای دو سو کور- تصادفی و مطالعات کنترل شده تصادفی، مورد آزمون قرار گرفته اند.
• هدف از این مطالعه مروری بر پژوهشهای موجود در مورد نقش روی و سایر فلزات بر کیفیت اسپرم و درمان ناباروری مردانه است.

مقدمه

پلاسمای مایع منی حاوی مواد معدنی ریز متعددی است که در تغذیه اسپرم نقش موثری ایفا می کنند. پژوهشهای اخیر نقش مواد معدنی ریز(تریس المانها)در عملکرد سیستم تولید مثل به این صورت خلاصه می کنند:

• کلسیم داخل سلولی برای تحرک اسپرمها و متابولسم واکنش آکروزومال ضروری است. منیزیم در بسیاری از فرایندهای بیولوژیک نقش داشته و نقش مهمی در واکنشهای آنزیمی و انزال دارد. منیزیم با غلظت بالا در ترشحات پروستات یافت شده و در مایع سیمن آزاد می شود. افت شدید منیزیم در سیمن می تواند منجر به کاهش قدرت باروری مردان گردد. سدیم و پتاسیم با علظت بالا در مایع سیمن یافت می شود )
• سطوح بالای پتاسیم واکنش اکروزومی اسپرمها را در محیط آزمایشگاهی -افزایش داده وتحت تاثیر غلظت بالای کلسیم داخل سلولی قرار دارد)
• غلظت روی در بافتهای تناسلی نسبت به سایر بافتها بیشتر است. روی ،کوفاکتور متالو پروتئین برای پروتئینهای متصل شونده بهDNA است.
• روی همچنین جزئی از مس- روی سوپراکسید دیسموتاز و سایر پروتئینهایی است که در ترمیم DNA آسیب دیده ، نقش ایفا می کنند. (مانند P53 که در نیمی از تومورهای انسانی جهش یافته است)همچنین در پروتئینهای کروماتین که در نسخه برداری و همانند سازی دخالت دارند، عمل می کند.
• ( روی همچنین در رشد و تکامل اسپرم ها و عملکرد فیزیولوژیک اسپرم ها، نقش مهمی ایفا می کند و کاهش سطوح آن موجب هیپو گنادیسم، کاهش سایز بیضه ها، تکامل ناکافی صفات ثانویه جنسی و آتروفی لوله های سمینوفروس (لوله های اسپرم ساز) و بنابراین کاهش اسپرم سازی می شود.
• پژوهشهای اخیر، تاکید دارند که کاهش جذب روی می تواند خاصیت آنتی اکسیدی را کاهش داده و می تواند به عنوان ریسک فاکتور اکسیداسیون عمل کرده و موجب کاهش ترمیم DNA گردد.
• این امر می تواند موجب کاهش مقاومت اسپرمها در برابر اکسیداسیون شده و آنها را آسیب پذیر سازد.

پژوهشهایی را که به بررسی نقش روی درباروری مردان پرداخته اند به دو دسته می توان تقسیم کرد.

• دسته اول پژوهشهایی هستند که کوشیده اند تا بین سطوح روی در پلاسما و مایع منی با قابلیت باروری مردان - ویا زنان- ارتباط معنی داری پیدا کنند.
• دسته دوم پژوهشهایی هستند که با افزودن روی به عنوان مکمل و با تاکید بر ویژگی آنتی اکسیدانی آن، سعی در بهبود کیفیت اسپرم مردان نابارور داشته اند.

ناباروری

• ناباروری، به عدم باروری پس از یک سال فعالیت جنسی منظم با یک شریک جنسی اطلاق می شود.
• تقریبا 17-10 درصد زوجها درجاتی از ناباروری را بصورت اولیه یا ثانویه تجربه می کنند.
• علل ناباروری و شیوع هر کدام از آنها به تفکیک در جدول شماره 1 فهرست شده است.
• زوجهای نابارور با مشکلات بسیاری روبرو هستند و برای بچه دار شدن اغلب به هر کاری دست می زنند بسیاری از انها برای درمان از تکنیکهای کمکی باروری بهره می برند.
• در حالی که علت اصلی ناباروری درمان نمی شود. با این حال شناخت و درمان علت ناباروری از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
• درواقع علت ناباروری اغلب چند عاملی بوده و مجموعه ای از فاکتورهای محیطی و ژنتیک، این وضعیت را ایجاد می کنند.
• در میان عوامل ژنتیکی و محیطی ناباروری امروزه تمرکز بیشتری بر علل محیطی و سبک زندگی به عنوان عوامل قابل پیشگیری و درمان ایجاد شده و تغذیه بخشی مهم از سبک زندگی است که اغلب به فراموشی سپرده می شود.
• تغذیه نقش مهمی در ساخت DNA دارد زیرا اجزای مهم این مولکول حیاتی از تغذیه تامین می شود.
• علاوه بر آن اغلب آنزیمهایی که در ساختDNA نقش دارندبه روی و ویتامینB وابسته هستند.
• ساخت DNA برای تکامل اسپرم و اووسیت ضروری است.پژوهشهای جانوری نشاندهنده نقش کمبود ویتامینهای A,DوC درناباروری موشها و ماهیان قزل آلا بوده است و)
• در انسان نقش تغذیه بندرت مورد مطالعه قرار گرفته است. افزایش 74 درصدی در تعداد اسپرمهای نرمال و 3 درصد در اسپرمهای غیر نرمال را پس از مصرف یک دوره مکمل اسید فولیک و روی گزارش کردند.

جدول شماره 1: علل ناباروری

• علت شیوع ناباروری با علت مردانه( نقایص اسپرمی و اختلال عملکرد)
• 30 علت زنانه ( اختلال تخمک گذاری ( آمنوره یا اولیگو منوره)
• 25 آسیب لوله ای
• 20 اندومتریوز
• 5 اختلال مربوط به موکوس سرویکس
• 3 اختلالات رحمی ( مانند فیبروئیدها و اختلالات شکل رحم)
• 1> ناباروری با علت نامشخص
• 25 اختلالات مربوط به نزدیکی 5
• بیش از 15درصد زوجها بیش از یک عامل ناباروری دارند.

روی

• روی به فراوانی در سراسر بدن انسان توزیع شده است و درمیان عناصر جزئی، پس از آهن قرار دارد.
• بدن انسان 2 تا 3 گرم روی دارد که بالاترین غلظت آن در کبد، پانکراس، کلیه، استخوان وماهیچه ها قرار دارد.
• بافتهای دیگری که حاوی غلظتهای بالای روی هستند شامل بخش های گوناگون چشم، غده پروستات، اسپرماتوزوئید، پوست، مو وناخنها می باشند.
• روی عمدتا یک یون درون سلولی است که همراه با بیش از 300 آنزیم مختلف عمل می کند.
• اگرچه روی در سیتوزول فراوان است وتمام آن به پروتئین متصل است، اما با بخش کوچک یونی در تعادل قرار دارد.
• قابل دسترس‌ترین شکل روی در گوشت حیوانات و غذاهای دریایی وجود دارد.
• روی به عنوان کو فاکتور 80 متالو آنزیم که در نسخه برداری DNAو سنتز پرو تئین نفش دارند، عمل می کند.
• از آنجا که نسخه برداری DNA نقش مهمی در تکثیر سلولهای زایا دارد، روی در تولید مثل نقش مهمی ایفا می کند.
• علاوه برآن پروتئینهای انگشتی روی[1] دربیان ژنتیکی گیرنده های هورمونهای استروئیدی نقش مهمی ایفا می کند.
• روی همچنین دارای خاصیت ضد آپوپوپتوز( خزان سلولی) و انتی اکسیدانی است.

مکانیسم آنتی اکسیدانی

• دو مکانیسم برای این ویژگی آنتی اکسیدانی توصیف شده است.
• روی می تواند با متصل شدن به گروه سولفیدریل پروتئینهاو اشغال محل اتصال آهن و مس در لیپیدها، پروتئینهاو DNA با عمل اکسیداسیون تداخل کند.
• این ویژگی آنتی اکسیدانی روی با آسیب ناشی از اکسیداسیون پروتئینها، لیپیدها و DNA در موشها و جوندگان دچار کمبود روی اثبات شده است.
• همچنین اثر محافظتی نمکهای روی در مقابل آسیب اکسیداتیو و کاهش گلوتاتیون در موشها نشان داده شده است.
• (همچنین نقش برخی از ریز فلزات در کاتالیز کردن واکنشهایی که منجر به تولید و شکل گیری گونه های واکنشی اکسیژن می شود، به اثبات رسیده است.

پژوهش ها

• پژوهشی که توسط انجام شده تاثیر منفی ریز فلزات را در اسپرم سالمونها در محیط آزمایشگاه نشان داده است.
• این مطالعه نشان می دهد در غلظت 50-20 mM و بالاتر،یونهای میکرو فلزات، میزان شکست رشته های DNA افزایش می یابد.
• مدارک مشابهی برای تایید این یافته در انسانها در دسترس نیست ومقدار دوز مورد نیاز برای ایجاد این غلظت در پلاسمای مایع منی در محیط بدن مشخص نیست)
• کمبود روی ابتدا موجب اختلال در عملکرد آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین[2](ACE)می شود که این امر به نوبه خود موجب تخلیه تسوسترون و مهار اسپرم سازی می شود.
• به نظر می رسد روی همچنین موجب افزایش طول عمر اسپرمها پس از انزال می گردد.

---

درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید

• مشاوره باروری برای زنان مبتلا به سرطان پستان
  تاریخ انتشار : 1396-03-30تاریخ بروز رسانی : 1401-09-15

نظرات کاربران درباره این مطلب :مهدی [ 1396-06-25 ]
با سلام.ممنون از مطالب کاربردی شما. می خواستم در موردمطلب اثر کمبود روی در اختلال عملکرد آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین منبع ان را معرفی نمائید. با تشکر

محمد [ 1392-08-10 ]
با سلام و خسته نباشید من دنبال نقش کو فاکتورها و کو آنزیم هادر واکنش های آنزیمی مختلف هستم. ممنون میشم کمکم کنین تو این زمینه که بصورت کلی گفته باشه

مجید [ 1390-10-08 ]
دست شمادردنکنه عالی بود

آرزو محمدی [ 1390-05-24 ]
سلام .طاعاتتان قبول خانم دکتر من برای سیمنار دانشجویی که روی ناباروری در زنان است دنبال اثر تغذیه و ورزش و همچنین مقالاتی در حیطه ناباروری زنان هستم اگر شما اطلاعاتی در این زمینه دارید خوشحال میشوم که کمکم کنید با تشکر فراوان

محسن [ 1390-04-08 ]
با سلام اگر متن چند صفحه ای راجع به سوپراکسید دیسموتاز انسانی و کاربرد ها دارید برای من بفرستید. من دانشجوی تربیت مدرس تهران هستم. با تشکر

الهه [ 1389-11-27 ]
از ديدن وب سايت غني شما بسيار خوشحال شدم و اميدوارم يك روز شما رو از نزديك ملاقات كنم. به اميد كاميابي(عضو هيئت علمي گروه مامايي دانشگاه آزاد نيشابور)

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :