تاثیر سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی (POTS) بر سلامت جنسی

سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی (POTS)، یک اختلال گردش خون است که عمدتاً زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما در مردان نیز مشاهده می‌شود. این بیماری با علائم مختلفی مانند سرگیجه، غش، افزایش ضربان قلب و مشکلات دیگر همراه است. در این مقاله، به بررسی تأثیر این اختلال بر سلامت جنسی، علائم و روش‌های درمان آن خواهیم پرداخت.

سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی چیست؟

سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی (POTS)، یک وضعیت گردش خون است که در آن ضربان قلب با تغییر موقعیت تغییر می‌کند. در حالت ایده‌آل، ضربان قلب باید در حالت نشسته، دراز کشیده یا ایستاده ثابت بماند. اما در طول حمله POTS، با تغییر موقعیت، به‌ویژه وقتی فرد مبتلا به POTS می‌ایستد، بدن به‌طور غیرطبیعی آدرنالین بیشتری ترشح می‌کند. این امر باعث تجمع خون بیش از حد در زیر قلب می‌شود. رگ‌های خونی به‌دلایل نامعلومی قادر به پاسخ‌دهی مناسب نیستند. با این حال، قلب همچنان مانند فرد غیرمبتلا به POTS واکنش نشان می‌دهد و منجر به افزایش ضربان قلب بدون جریان خون مناسب می‌شود. این عدم تعادل می‌تواند باعث سبکی سر، سرگیجه و گاهی اوقات غش شود. از حدود 6 میلیون آمریکایی مبتلا به این اختلال، 80 تا 85 درصد آن‌ها زنان در سنین باروری یا دختران و زنان بین 15 تا 50 سال هستند. بسیاری از این افراد علائم POTS را درست قبل از دوره قاعدگی خود گزارش می‌کنند.

سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی نوعی دیس‌اتونومی و اختلال در خودتنظیمی است که گروهی از اختلالات عصبی را شامل می‌شود. این اختلالات بر سیستم تنظیم‌کننده فرآیندهایی مانند جریان خون، ضربان قلب، برانگیختگی جنسی و هضم تأثیر می‌گذارد. به‌ویژه، هنگامی که فرد مبتلا به POTS می‌ایستد، بدن به‌طور غیرطبیعی آدرنالین بیشتری ترشح می‌کند و باعث افزایش تجمع خون در زیر قلب می‌شود. این فرایند سبب می‌شود که رگ‌های خونی به‌طور صحیح واکنش نشان ندهند.

علائم سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی

علائم سندرم POTS در هنگام هدایت جریان خون به سمت دستگاه گوارش پس از خوردن غذا بیشتر آشکار می‌شود. همچنین ممکن است علائم هنگام استرس، ایستادن در صف یا زیر دوش مشاهده شود.

سندرم POTS می‌تواند به‌طور مستقل یا به‌دنبال یک بیماری دیگر ایجاد شود و معمولاً با ایستادن پس از دراز کشیدن یا نشستن بروز می‌کند. این اختلال با بسیاری از علائم همراه است. نشانه‌ها شامل تغییر ضربان قلب، اضطراب، خستگی مفرط، سرگیجه یا غش، مه مغزی، درد قفسه سینه، تنگی نفس، مشکلات گوارشی (درد معده، تهوع، استفراغ، نفخ، اسهال یا یبوست)، تکرر ادرار، لرزش، تاری دید، احساس گرما یا سرما، تعریق مفرط، فشار خون بالا یا پایین‌تر، سردرد، بدن‌درد یا گردن‌درد، بی‌خوابی و رنگ غیرعادی دست و پا است.

سندرم تاکی کاردی چگونه بر سلامت جنسی تأثیر می گذارد؟

در رابطه با سلامت جنسی مردان، سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی و سندرم اهلرز دانلوس بیشتر به‌دلیل ایجاد اختلال نعوظ (ED) شناخته می‌شوند. این اختلال زمانی رخ می‌دهد که نعوظ به‌اندازه کافی برای فعالیت جنسی رضایت‌بخش حفظ نشود. مشکلات عروقی و دیس‌اتونومی (اختلال در خودتنظیمی) به‌عنوان دلایل این اختلال شناخته می‌شود که جریان خون لازم برای دستیابی و حفظ نعوظ را مختل می‌کند. علاوه بر این، اختلال نعوظ ممکن است به افسردگی ناشی از تأثیر بیماری مزمن نسبت داده شود.

سلامت جنسی زنان بیشتر از مردان تحت تأثیر قرار می‌گیرد. اعتقاد بر این است که استروژن نقش مهمی در سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی و سایر اختلالات دیس‌اتونومی ایفا می‌کند. این اختلالات منجر به تشدید علائم پریود و خشکی واژن به‌دلیل نوسانات هورمونی می‌شود. همچنین، بارداری می‌تواند زنان را در معرض ابتلا به سندرم POTS قرار دهد و گاهی علائم هر دو بیماری را تشدید کند.

توجه به این نکته مهم است که بیماری‌های همراه، به‌ویژه سندرم اهلرز دانلوس، میگرن و سایر اختلالات خودتنظیمی، به‌نظر می‌رسد با اختلالات عملکرد جنسی در برخی افراد مرتبط باشند. به‌عنوان مثال، سندرم اهلرز دانلوس به‌عنوان دلیلی برای سطح بالای دیسپارونی و ولوودینیا گزارش شده است، شرایطی که منجر به درد در حین دخول و فعالیت جنسی می‌شود. علاوه بر این، بیماری‌های مزمن مانند سندرم POTS و میگرن به‌دلیل خستگی و افسردگی مرتبط با بیماری می‌توانند باعث کاهش میل جنسی شوند.

روش های تشخیص سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی

شاخص اولیه برای تشخیص POTS افزایش ضربان قلب پس از ایستادن است. این افزایش باید بیش از 30 ضربه در دقیقه باشد و باید ظرف ده دقیقه پس از تغییر موقعیت قابل مشاهده باشد. این افزایش ضربان قلب باید حداقل 30 ثانیه طول بکشد و با سایر علائم سندرم POTS همراه باشد.

برای تشخیص سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی، پزشک ممکن است چند آزمایش را تجویز کند. این آزمایش‌ها عبارتند از:

• تست تیلت میز (Tilt Table Test): فرد باید در حالی که فشار خون و ضربان قلبش کنترل می‌شود، روی یک میز شیب‌دار دراز بکشد و تخت به آرامی به حالت عمودی کج شود.
• تست ایستاده فعال: از فرد خواسته می‌شود که دراز کشیده و ضربان قلب و فشار خون او اندازه‌گیری شود، سپس از او خواسته می‌شود که بایستد و اندازه‌گیری‌ها بلافاصله ثبت شوند.
• نوار قلب (EKG) یا الکتروکاردیوگرام و اکوکاردیوگرافی: این آزمایش‌ها برای بررسی عملکرد قلب و جریان خون انجام می‌شوند.
• مانیتورینگ 24 ساعته فشار خون و ضربان قلب: در این روش، چندین دستگاه کوچک به کمربند متصل می‌شوند و به‌طور منظم اندازه‌گیری‌ها را انجام می‌دهند.
• آزمایش خون: این آزمایش‌ها برای بررسی عملکرد کلیه، کبد، تیروئید، سطح کلسیم و گلوکز و رد علل دیگر تجویز می‌شوند.

بیماری های همراه سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی

از آنجایی که سندرم POTS اغلب نتیجه یک بیماری دیگر است، شرایط متعددی ممکن است همزمان با آن وجود داشته باشد (اختلالات همبود). این بیماری‌ها شامل بارداری، میگرن مزمن، کووید-19 یا کووید طولانی مدت و سندرم اهلرز دانلوس می‌شوند. این شرایط می‌توانند بر تأثیرات سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی بر سلامت جنسی تأثیر بگذارند.

نتیجه گیری؛ آیا تاکی کاردی خطرناک است؟

سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی عمدتاً زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برای بررسی سلامت جنسی و عملکرد آن، باید عواملی مانند بارداری و تأثیرات آن بر سندرم POTS را در نظر گرفت. درمان‌های مختلفی برای این سندرم و اختلالات دیس‌اتونومی وجود دارد که شامل تغییرات رژیم غذایی، افزایش هیدراتاسیون و فعال ماندن است. در شرایط مختلف بیماری‌های مزمن و بیماری‌های همبود، مشاوره با متخصص سکسولوژی و درمان مناسب اختلالات جنسی توصیه می‌شود.